东营最新一周空气质量经济技术开发区优良率居末
.pdf
A??K PA?AZADE . osmanoGu??ar?'n?n TariHi ,
Haz?rlayanlar Kemal Yavuz - M. A: Yekta Sara?
A??K pA?AZADE
OSMANoGULLARI'NIN TAR?H?
?EV?R? VE GüNüMüZ DiL?NE AKTARIM:
KEMAL YAVUZ- M. A. YEKTA SARA?
A??k Pa?azade: (1393?-1484?) As?l ad? Dervi? Ahmed, mahlas? A??k!'dir. Amas- ya sanca??na ba?l? Medt?zü kazas?n?n Elvan ?elebi k?yünde do?du. 1. Mehmed, 2. Murad ve 2. Mehmed'in seferlerine kat?ld?. ?stanbul'un fethinde bulundu. Fetihten sonra ?stanbul'a yerle?ti. Osmanl? tarih yaz?c?l???nda ?ok ?nemli bir yeri olan Menak?b u Tevarih-i Al-i Osman, Osmanl? devletinin kuru- lu?undan Fatih d?neminin sonuna kadar gelmektedir. Bu yap?t?n ?nemi, Os- manl? tarihinden s?z eden daha erken tarihli baz? metinlerin tersine, kendi i?inde tutarl? bir bütün olu?turmas?, yaln?zca Osmanl?lar'? konu etmesi, a??k bir bi?imde yazar?n?n ki?ili?inin damgas?n? da ta??yan ve birinci elden bilgiler veren ilk yap?t olmas?d?r. Gerekti?inde d?nemin devlet adamlar?n? ve komu- tanlar?n? ele?tirecek kadar cesur bir kalemi olan yazar, yap?t?nda siyasal tarihe bilgiler sunmas?n?n yan? s?ra kurulu? d?neminde Osmanl? toplumunun sosyal yap?s?na ve iktisadi durumuna ili?kin bilgiler de vermektedir. S?zünü etti?i se- ferlere, kendisinin de kat?lm?? olmas?, yazd??? tarihin ?nemli bir b?lümünün bizzat ya?ad??? bir tarih olmas?, yap?ta ?zgün bir üslup ?zelli?i vermi?tir.
Prof. Dr. Kemal Yavuz: 1947 y?l?nda Karaman'da do?du. 1971 y?l?nda ?.ü. Ede- biyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat? B?lümü'nden mezun oldu. 1970-73 y?l- lar? aras?nda ?ü Edebiyat Fakültesi Türkiyat Enstitüsü'nde kütüphane memu- ru olarak ?al??t?. 1977 y?l?nda ?ü Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat? B?- lümü'nde Türk Dili alan?nda doktor unvan?n?, 1983 y?l?nda da ayn? alanda do- ?ent unvan?n? kazand?. 1973-86 y?llar? aras?nda Atatürk üniversitesi'nde asis- tan, asistan doktor, yard?mc? do?ent ve do?ent olarak ?al??t?. 1989 y?l?nda ?ü Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat? B?lümü'ne do?ent olarak atand?. 1989 y?l?nda ayn? b?lümün Eski Türk Edebiyat? Anabilim Dal?'nda profes?r ve Eski Türk Edebiyat? Anabilim Dal? Ba?kan? oldu. Halen bu g?revini sürdür- mektedir. Yay?nlar?: Re?ad Nuri'nin Tiyatro ile ligili Makaleleri (?stanbul, 1976); Mesnevi-i Muradiyye (Ankara, 1982); Kenzü'l-Küberii (Ankara, 1991); Garibname
(?stanbul, 2000). Ayr?ca Türk dili ve edebiyat?yla ilgili ders kitaplar?yla yay?n- lanm?? ?e?itli bilimsel makale ve bildirileri bulunmaktad?r.
Prof. Dr. M. A. Yekta Sara?: 1963 y?l?nda ?stanbul'da do?du. 1985 y?l?nda ?.ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat? B?lümü'nden mezun oldu ve ayn? y?l ?.ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat? B?lümü Eski Türk Edebiyat? Anabilim Dal?'na ara?hrma g?revlisi olarak atand?. Ayn? anabilim dal?nda; 1987 y?l?nda yüksek lisans program?ndan mezun oldu, 1991 y?l?nda doktor un- van?n? ald?, 1992 y?l?nda yard?mc? do?ent kadrosuna atand?, 1994 y?l?nda do- ?ent unvan?n? kazand?, 2003 y?l?nda profes?rlük kadrosuna atand?. Halen ?.ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat? B?lümü Eski Türk Edebiyat? Anabi- lim Dal? ??retim üyesi olarak ?al??malar?n? sürdürmektedir.
Yay?nlar?: ?eyhülislam Kemal Pa?azade, Hayat?, ?ahsiyeti, Eserleri ve Baz? ?iirleri (?stanbul, 1995); Edebiyat Terimleri-Ist?lahiit-? Edebiyye, (?stanbul 1996); Kliisik Edebiyat Bilgisi-Beliigat (2. bask?: ?stanbul,2001);Emri Divan? (?stanbul 2002). Bu kitaplar?n d???nda bilimsel dergilerde ve ansiklopedilerde yay?nlanm?? ?e?itli makale, bildiri ve ansiklopedi maddeleri vard?r.
A??K PA?AZADE
OSMANOGULLARI'NIN TAR?H?
?EV?R? VE GüNüMüZ DiLiNE AKTARIM: KEMAL YAVUZ- M. A. YEKTA SARA?
A??k Pa?azade
Osmano?ullar?'n?n Tarihi
K Kitapl??? 28
Anatolia 3
ISBN: 975-296-043-X
?eviri ve Günümüz Diline Aktar?m: Kemal Yavuz- M. A. Yekta Sara? Yay?na Haz?rlayan: Hayati DeveliSamih Rifat
Kitap Tasar?m?: Ersu Pekin
Kapak Resmi: "Orhan bin Osman" tu?ral? mülkname. Topkap? Saray? Müzesi Ar?ivi. Düzelti: Müge Karalom, Hayati Develi (?evriyaz?)
Bask?: MAS Matbaac?l?l< A.?. Dereboyu Caddesi Zagra i? Merkezi B Blok No 1, 34398 Maslak, istanbul
0212 285 11 96 info@masmat.com.tr
? Ko? Kültür Sanat Tan?t?m A.?. 2003
Barbaros Bulvar?, Morbasan Sokak, Koza i? Merkezi C Blok, 80700 Be?ikta?, istanbul
A??K pA?AZADE
OSMANOGULLARI'NIN TAR?H?
?EViRi VE GüNüMüZ DiLiNE AKTARIM:
KEMAL YAVUZ- M. A. YEKTA SARA?
???NDEK?LER
?NS?Z
HAYATI VE "TARiH"iYLE A??K PA?AZADE
HAYATI
EsERi: MENAKIB u TEYAR?H-i AL-i OsMAN
GüNüMüZ DiLiNDE
OSMANOGULLARI'NIN TAR?H?
25 31 31 42
49314
51
B?LüM 1 |
0SMANOGULLARI'NIN SOYUNUN ADLAR! |
53 |
|
B?LüM 2 |
OSMAN GAzi'NiN SOYU VE SüLALES? HANG? viLAYETTEN |
53 |
|
? |
? |
NE SEBEPLE GELD?LER; N???N PAD??AH OLDU; SONRA |
? |
? |
? |
BU RUM üLKESiNE (ANADOLU'YA) HANG? SEBEPLE GELDiLER; |
? |
? |
? |
ONU ANLATIR. |
? |
B?LüM 3 |
OSMAN GAzi'NiN GECE GüNDüZ DEMEDEN ZAMAN ZAMAN |
? |
|
? |
? |
D?RT B?R YANA YüRüMEYE BA?LADIGINI ANLATIR. |
? |
B?LüM 4 |
OSMAN GAzi'NiN NASIL B?R RüYA G?RDüGüNü, |
57 |
|
? |
? |
BUNU K?ME HABER VERD?G?N? VE YORUMUNUN |
? |
? |
? |
NE OLDUGUNU ANLATIR. |
? |
B?LüM 5 |
OSMAN GAzi, KAYIN BABASI Dü?ü YORDUKTAN SONRA |
59 |
|
? |
? |
NELER ORTAYA ?IKTI VE NEYLE ME?GUL OLDU ONU ANLATIR. |
? |
B?LüM 6 |
SULTAN ALAADDiN'iN KAF?RLERLE MüSLüMANLAR?N ARASINDA |
6o |
|
? |
? |
GE?EN OLAYLARDAN HABERDAR OLDUGUNU B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 7 |
SULTAN ALAADDiN'iN V?LAYET?NE G?D?P |
6? |
|
? |
? |
TATAR ?LE NE YAPTIGINI B?LD?R?R. |
? |
B?LüM |
? |
OSMAN GAzi H?SARI ALINCA SULTAN ALAADDiN'E |
? |
? |
? |
NE G?NDERDi VE SULTAN'DAN ONA NE GELD?, ONU ANLATIR. |
? |
B?LüM g |
OSMAN GAzi'NiN K?MLER? DOST VE SIRDA? ED?ND?G?N? |
63 |
|
? |
B |
VE ?EVRELER?NDE K?MLER?N BULUNDUGUNU, NASIL TEDB?R |
? |
? |
ALDIGINI VE ONLARLA NE ?EK?LDE Dü?üP KALKTIGINI ANLATIR. |
? |
|
B?LüM 1o HARMANKAYA KAF?RLER?N?N OSMAN GAzi ?LE NE Y?NLERDEN |
? |
||
? |
? |
TANI?IK OLDUKLARINI VE NELER YAPT?KLARINI B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 11 K?SE MiHAL DüGüN ED?P KIZINI |
? |
||
? |
? |
GüL FALANOZOGLU'NUN BEY?NE VER?YOR. |
? |
B?LüM 12 |
YARH?SAR TEKFURUNUN KIZINI ALACAK OLAN |
68 |
|
? |
? |
BiLEC?K TEKFURUNUN DüGüN YAPTICINI B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 13 |
0 YARH?SARTEKFURUNUNKIZ! OLAN GEL?N? TUTUP |
? |
|
? |
? |
K?ME VERD?LER VE AYRICA O K?M ?D?, ONU ANLATIR. |
? |
B?LüM 14 OSMAN GAzi'NiN ?LK ?NCE CUMA NAMAZINI NEREDE |
? |
||
? |
? |
KILDIRDIGINI VE FETHETT?G? HER ?EH?RDE |
? |
? |
? |
NASIL BULUNDUGUNU ANLATIR. |
? |
B?LüM 15 |
Bu B?LüM OSMAN GAzi'NiN KOYDUGU KANUNUN |
73 |
|
? |
? |
HüKüMLER?N? ANLATIR. |
? |
B?LüM 16 |
Bu FETHETT?G? V?LAYETLER?N TIMARLARINI |
75 |
|
? |
? |
K?MLERE VERD?G?N? ANLATIR. |
? |
B?LüM 17 |
BURSA TEKFURU VE BA?KA TEKFURLAR EDRENOS TEKFURU, |
75 |
|
? |
? |
BEDENOS TEKFURU, KESTEL TEKFURU, K?TE TEKFURU |
? |
? |
? |
BUNLARIN HEPS?N?N B?RLE?T?KLER?N? ANLATIR. |
? |
7
A??k Pa?azade 1 Osmano?ullar?'n?n Tarihi
B?LüM ?8 üSMAN GAzi BURSA H?SARI ???N HANGi TEDB?RLER? ALD!, NELER YAPTI BUNU ANLATlR.
B?LüM 19
B?LüM 2o MEKECE, AKH?SAR, GEYVE, LEBLEB?C?H?SARI VE ?ADIRLI'NIN NE ?EK?LDE ALINDICINI B?LD?R?R.
B?LüM 2? üSMAN GAzi KARACAH?SAR'DA ?KEN GERM?YAN'DAN TATAR ?AVDAR'IN GELEREK KARACAH?SAR PAZARINI VURDUGUNU ANLATlR. ?iMDi ZAMANIMIZDA O SüLALEDEN OLANLAR VAR VE BUNLAR ?AYDARLU D?YE ANILMAKTADIR.
B?LüM 22 OsMAN GAzi'NiN ocLu üRHAN'r AKYAZI VE KocAiLi'NE NASIL G?NDERD?G?N? ANLATlP B?LD?R?R.
B?LüM 23 OsMAN GAzi'NiN, OGLU üRHAN'r BuRSA'YA G?NDERDiciNi VE BURSA'NIN NE ?EK?LDE FETHOLUNDUGUNU B?LD?R?R.
B?LüM 24 üSMAN GAzi OGLU üRHAN'A VASiYETLER?N? ANLATlR.
B?LüM25 KONUR ALP ?LE GAZi RAHMAN VE AK?AKOCA'NIN DURUMLAR! NE OLDU, ONLAR! ANLATlR.
B?LüM 26 AYDOS H?SARI NE ?EK?LDE FETROLUNDU ONU ANLATlR. B?LüM 27 TEKFUR ?LE KIZINI NE YAPTlLAR ONU ANLATlR.
B?LüM 28 GAZ?LER?N BU YANDA NELER YAPTICINI VE üRHAN GAZi'N?N BABASININ HAK RAHMETiNE KAVU?TUGUNU ANLATlR.
B?LüM 29 OsMAN GAzi'NiN ?LüMüNDEN soNRA üRHAN GAzi'NiN NE ?LE ME?GUL OLDUGUNU ANLATlR.
B?LüM 3o üRHAN GAZi PAD??AH OLDUKTAN SONRA HANG? ??LERLE UGRA?TI, ONU B?LD?R?R.
B?LüM3? üNUN NE G?YD?G?N? VE NELER ORTAYA ?IKARIP UYGULADICINI ANLATlR.
B?LüM 32 ?zNiK'iN NASIL ALINIP FETHED?LD?G?N? ANLATlR.
B?LüM 33 üRHAN GAzi'NiN ?zNiK'TE NELER YAPTICINI VE K?MLERLE G?Rü?üP KONU?TUGUNU ANLATlR.
B?LüM 34 ?ZN?K FETHiNDEN SONRA üRHAN GAZi NE ?LE UGRA?TI VE TIMARLARI K?MLERE VERDi? üNU ANLATlP B?LD?R?R.
B?LüM 35 üRHAN GAZi KARAS? Y?LAYET?N? N???N
VE HANG? SEBEPLE FETHETM??T?R? üNU B?LD?R?P A?IKLAR. B?LüM 36 KARAsi ?L?NDE üRHAN GAZi'NiN NELER YAPTICINI ANLATlR.
B?LüM 37 üRHAN GAZi'N?N BU V?LAYET? FETHETT?G?N?, TIMARLARINI K?MLERE VERD?G?N? VE O H?SARDAK? OGLANIN
DURUMUNUN VE SONUNUN NE OLDUGUNU A?IKLAYIP ANLATlR.
B?LüM 38 SüLEYMAN pA?A'NIN BU ?LDE NELER YAPTICINI VE HANG? ??LERLE UGRA?TIGINI ANLATlP A?IKLAR.
B?LüM 39 SüLEYMAN PA?A RUMELi'NE GE??NCE NASIL ?NLEMLER ALD!, NELER YAPTI VE NELER Dü?üNDü, BUNLAR! ANLATlR.
B?LüM 4o KONUR H?SARINI NE ?EK?LDE ALD?KLARINI ANLATlP A?IKLAR.
B?LüM 4? GAZi EVRENOZ ?LE HACI ?LBEY?'NiN NELER YAPTIKLARINI, AYRICASüLEYMAN PA?A'NIN FAAL?YETLER?N? ANLATlR.
B?LüM 42 MURAD HAN GAZi, KARDE?i VEFAT ETT?KTEN SONRA
KEND?S? NELER YAPTI, ONU ANLATlR.
B?LüM43 HAc? ?LBEY? ?LE GAzi EVRENOZ NELER YAPTlLAR VE NE ??LERLE UGRA?TILAR ONU ANLATlR.
B?LüM 44 MURAD HAN'IN ED?RNE'YE NASIL G?RD?G?N? ANLATlR.
77
So
S?
S4
S7
SS
S9
91
92
93
95
97
99
101
102
102
103
104
109
110
111
112
113
113
8
? |
? |
i?indekiler |
B?LüM 45 |
MuRAD HAN GAzi'NiN EDiRNE'DE |
114 |
? |
NE ?LE ME?GUL OLDUGUNU ANLATlR. |
? |
B?LüM 46 |
MuRAD HAN GAzi'NiN BuRsA'YA Y?NELDiCiNi |
115 |
? |
VE G?TI?KTEN SONRA ORADA NELER YAPTICINI B?LD?R?P ANLATlR. |
|
B?LüM 47 |
BiGA'NIN NASIL FETHED?LD?G?N? ANLATlR. |
??6 |
B?LüM 48 |
S?RPLAR?N ED?RNE'YE GELD?KLER?N? ANLATlR. |
116 |
B?LüM 49 |
MURAD HAN'IN GERM?YANOGLU'YLA NE ?EK?LDE, |
117 |
? |
NASIL DüNüR OLDUKLARINI ANLATlR. |
? |
B?LüM 5o |
MURAD HAN'IN DüGüNE BA?LAYIP KIZI ALIVERD?G?N? |
??8 |
? |
VE OGLUNU EVLEND?RD?G?N? ANLATlR. |
? |
B?LüM 51 |
GEL?N? GET?RMEK ???N K?MLER? G?NDERDiLER |
119 |
? |
VE ORADAN K?MLER GELD?, ONU ANLATlR. |
? |
B?LüM 52 |
MuRAD HAN GAzi'NiN HAMiD viLAYETiNi |
120 |
? |
NASIL FETHETT?G?N? ANLATlR. |
? |
B?LüM 53 |
MURAD HAN GAzi ASKER TOPLADI |
121 |
? |
VE TOPLADIGI BU ORDUYLA NE YAPTI ONU ANLATlR. |
? |
B?LüM 54 |
PADi?AHIN ED?RNE'YE VARINCA NE YAPTICINI ANLATlR. |
122 |
B?LüM 55 |
?AH?N LALA ?LüNCE, BEYLERBEY?L?G?N KARA TEMüR |
123 |
? |
PA?A'YA VER?LD?G?N?, ONUN NELER YAPTIGINI, ?NCE |
? |
? |
NE TARAFA G?NDER?LD?G?N? VE NEREYE G?IT?G?N? ANLATlR. |
? |
B?LüM 56 |
MuRAD HAN GAzi'NiN S?RP KRALI iLE |
124 |
? |
NE ?EK?LDE MüCADELE EIT?G?N? ANLATlR. |
? |
B?LüM 57 |
BAYEZ?D HAN TAHTA ?IKTIKTAN SONRA NELER YAPTI |
126 |
? |
ONU ANLATIR. |
? |
B?LüM 58 |
BAYEZ?D HAN'IN ALA?EHiR'E VARIP |
127 |
? |
ORAYI NASIL FETHEIT?G?N? ANLATlR. |
? |
B?LüM 59 |
BAYEZ?D HAN'IN ?STANBUL'A VARMASININ SEBEBi NE ?D? |
128 |
? |
VE ORADA NELER YAPTI, ONU ANLATlR. |
? |
B?LüM 6o |
SULTAN BAYEZiD'iN ?STANBUL'A YEN?DEN GELMESi ?LE |
130 |
? |
NELER YAPTICINI ANLATlR. |
? |
B?LüM 6? |
BuNDAN soNRA SuLTAN BAYEZiD'iN |
131 |
? |
NE i?LERLE UGRA?TIGINI ANLATlR. |
? |
B?LüM 62 |
BAYEZ?D HAN'IN DiSPOT ?LE NELER YAPTICINI ANLATlR. |
132 |
B?LüM 63 |
BAYEZ?D HAN, KARAMANOGLU'YLA NE YAPTI ONU ANLATlR. |
135 |
B?LüM 64 |
SULTAN BAYEZ?D HAN'IN KASTAMONU'YA |
136 |
? |
NE ?EK?LDE VARDICINI ANLATlR. |
? |
B?LüM 65 |
BAYEZ?D HAN'IN AMASYA VE SiVAS'! |
137 |
? |
NASIL FETHETT?G?N? B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 66 |
SARURAN BEGLü'NüN FiL?BE Y?RES?NE NASIL GELD?G?N? |
138 |
? |
VE SüRüLüP ORAYA G?TMES?NE NEY?N SEBEP OLDUGUNU |
? |
? |
ANLATlP B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 67 |
BAYEZ?D HAN'IN ?LüMüNDEN SONRA KA? OGLU KALDI |
146 |
? |
VE BUNLAR NELER YAPTlLAR, ONU ANLATlR. |
? |
B?LüM 68 |
? |
148 |
B?LüM 69 |
BAYEZ?D OGLUSULTAN MEHMED'iN KARDE?i |
149 |
? |
MUSA'YLA BULU?MA VE ViLAYETLER? ?EK??EREK ALMA |
? |
? |
?STEG?N?, DEVLET K?M?N ?SE HAKK'IN EMR? ?LE üLKEYE |
? |
? |
ONUN IlAK?M OLMASI GEREKT?C?N? ANLATlP B?LD?R?R. |
? |
B?LüM 7o |
SULTAN MEHMED'iN RUMELi'NDE KARDE?i |
151 |
? |
MusA'YLA MüCADELE EIT?G? SIRADA, |
? |
? |
KARAMANOGLU'NUN BURSA'YA GELD?G?N? ANLATlR. |
? |
9